Baş döndürücü bir hızla hayatımızın tam ortasına çöreklenen Koronavirüs salgını, pek çok şeyi değiştirdi. Pandemi olarak kabul edilen ve ciddi bir halk sağlığı sorunu olan Koronavirüsle beraber “zorunlu olmayan” durumlarda dışarı çıkmama uygulaması, alışveriş alışkanlıklarımızdan medyaya, kişisel hijyenden sağlık sistemine kadar şirketlerin uygulamalarını tüketicilerinse davranışlarını derinden etkiledi.
Koronavirüs nedeniyle evlerimizde kaldığımız şu dönemde pek çok hizmet online kanallar üzerinden veriliyor. Hatta bazı kurumlar, online doktor uygulamalarıyla koronavirüs dışındaki hastaların evden doktorlarla görüşmesine olanak tanıyor. Kalabalık ortamlara girmememiz gereken bu dönemde online alışveriş yapıyor, bolca televizyon seyrediyor, sosyal medyada vakit geçiriyoruz. Değişen alışkanlık ve davranışlarımızı ise bu dönemde yapılan araştırmalar ortaya koyuyor. Bu belirsiz süre boyunca daha çok yemek yapıp yiyecek ve ardından da spor yapıp kendimizi iyi hissedecekmişiz gibi görünüyor.
TV İzleme Süresi, %25 Arttı
Publicis Groupe, yaptığı araştırmada Türkiye’deki sosyal izolasyon döneminde medya ve alışveriş alışkanlıklarının nasıl değiştiğini incelemiş. Evde geçirilen sürenin artmasına paralel olarak, TV izleme sürelerinin de yüzde 25 oranında arttığını ortaya koyan araştırmaya göre, online medyada sadece süre artmıyor, artış hızı da ivme kazanıyor. Online kanallarda, video ve sosyal medyadaki tüketim artışının, haber ve e-ticaretten daha baskın olduğunu gösteren araştırmaya göre özellikle Facebook ve Instagram’da geçirilen süreler önemli derecede artış göstermiş. Koronavirüs öncesi kişi başı ortalama 48 dakika olan günlük Facebook kullanımı, izolasyonla beraber 1 saatin üzerine çıkarken, Instagram ise daha önceki 18 dakikalık ortalamasından 30 dakikaya gelmiş durumda.
Alışveriş Sepetleri Değişiyor
Araştırma, korona virüsle beraber tüketicilerin alışveriş sepetlerinin nasıl değiştiğini de gösteriyor. Sonuçlar virüsle savaşta gündem olanın kazandığına işaret ederken; kolonya, sirke ve maske bunun en somut örneği. Salgınla beraber alışverişte en çok artan kategoriler arasında kolonya ve sirke başı çekiyor. Bu dönemde stok amaçlı alışveriş yapanların oranı sadece yüzde 23. Ama sırf bu kesimin yaptığı alışveriş bile, toplam harcamaları yüzde 21 yükseltmiş. Stok amaçlı alışverişlerde tüketiciler makarna, bakliyat, un ve mayaya yüklenirken, alışverişteki büyümenin yüzde 25’i tek başına makarnadan kaynaklanıyor.
Araştırma sonuçları, evde nasıl vakit geçireceğini düşünen tüketicilerin sonuçlarını da gösteriyor.
Bir kısım kendisini eğlenceye boğuyor. Öyle ki bu dönemde internette puzzle ve aksesuarlarına yönelik aramalar 3 kat, bilgisayar oyunları ve konsollarla ilgili aramalar iki kat artmış. Bir de kendisini mutfağa atıp farklı lezzet denemeleri peşinde koşanlar var. Örneğin ekmek/kıyma makinelerinin aramaları bir ayda 15 kat artmış. Yemekten sonraki hamle ise beklendiği üzere spor. Hareket kısıtı ve artan iştaha bağlı olarak, yediği oranda kilo almaktan kaçınanlar için çare, hareketi eve taşımak. Fitness ve kondisyon ürünleriyle ilgili aramaların sayısının 6 kat artması da bu durumu tescilliyor.
Amerika Verileri de Aynı Sonuca Ulaşıyor
Amerika’da bulunan Stackline adlı perakende zekâsı ve yazılım şirketi de e-ticaret satışlarını incelemiş ve geçen yılın Mart ayı verileriyle 2020’nin Mart ayı verilerini bir araya getirerek “en hızlı büyüyen” ve en hızlı küçülen” kategorileri derlemiş.
• Tüketicilerin bu dönemde bol miktarda tuvalet kâğıdı, yiyecek ve diğer ev temizlik ürünleri satın aldığını hepimiz biliyoruz. Ancak listeye göre, bunların arasında dikkat çeken birkaç kategori var ki evde geçirilen zamanın nasıl değiştiğini açıkça ortaya koyuyor. Bunlardan ilki, tek kullanımlık eldivenlerin hemen ardından gelen ekmek yapma makineleri. Maya satışının bu kadar arttığı bir dönemde pek de şaşırtıcı değil tabi ki.
• Spor salonları kapandığından ev spor ürünlerinde de çarpıcı bir artış söz konusu. Ağırlık ekipmanları, fitness aksesuarları ve yoga ekipmanlarında ciddi bir artış var. Buna karşılık spor çantası ve voleybol, atletizm gibi açık hava spor kategorileri ise oldukça küçülmüş.
• Evden çalışma ortamına geçişin de etkisiyle bilgisayar montörleri, klavye, mouse ve ofis masası gibi kategorilerde artış söz konusu.
• Bunların yanı sıra artışı %115 olan saç boyası da kuaförlerin kapalı olmasının etkisi olsa gerek.
• Seyahatlerin durdurulmasıyla beraber bavul, valiz, evrak çantası ve fotoğraf makinesi kategorileri en hızlı küçülen kategoriler arasında. Tatillerin ne zaman başlayacağı henüz bir muamma olduğundan sandalet ve mayo kategorileri de çarpıcı bir düşüş görmüş.
• Tabi ki aynı durum düğünler için de geçerli. Birçok çift düğünlerini ertelemek ya da iptal etmek zorunda kaldığından gelinlik ve takım elbise gibi kategoriler de düşüşte.
• Satışı azalan kategorilerden birkaçı daha bize içinde bulunduğumuz durum hakkında ipuçları veriyor. Bunlar parti malzemeleri, otomobil paspası, güneş gözlüğü, kamp ekipmanları, okul mobilyaları ve soğutucular. Sosyal izolasyonda olduğumuza ve dışarı çıkamadığımıza göre neden güneş gözlüğü alalım ki!
En Hızlı Büyüyen İlk 10 Kategori şöyle:
1. Tek kullanımlık eldiven>> +%670
2. Ekmek yapma makinesi>> +%652
3. Öksürük ve soğuk algınlığı>> +%535
4. Çorba>> +%397
5. Baklagiller ve pirinç>> +%386
6. Paketlenmiş gıda>> +%377
7. Meyve>> +%326
8. Ağırlık ekipmanları>> +%307
9. Süt ve krema>> +%279
10. Bulaşık yıkama malzemeleri>> +%275
En Hızlı Küçülen İlk 10 Kategori şöyle:
1. Bavul ve valiz>> -%77
2. Evrak çantası>> -%77
3. Fotoğraf makinesi>> -%64
4. Erkek mayo>> -%64
5. Gelinlik>> -%63
6. Erkek takım elbise>> -%62
7. Kadın mayo>> -%59
8. Rash guard>> -%59
9. Erkek spor ayakkabı>> -%59
10. Spor çantası>> -%57