Ipsos, Hane Tüketim Paneli Araştırmasının ilk 6 ayının analizini içeren bültenini yayınladı. Toplumun hızlı tüketim alışverişlerindeki tutum ve davranışlarının incelendiği araştırma, ortalama bir hanenin her 100 TL’sinin 84’ünü Gıda&İçecek, 9’unu Kişisel Bakım, 7’sini ise Ev Bakım Ürünleri için harcadığını gösteriyor.
Ipsos Hane Tüketim Paneli Araştırması’na göre 2023’ün ilk yarısında, hanelerin Hızlı Tüketim Ürünleri (HTÜ) harcamaları geçen yıla kıyasla %77 artış gösterdi. 6 aylık dönemde, ortalama bir hane yaklaşık olarak 2 günde bir kez HTÜ alışverişi yaptı ve bir alışveriş sepetine 138 TL ödedi. Ortalama sepet değeri bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaşırken, geçen yıla kıyasla alışveriş sıklığı azaldı.
Ortalama bir hane her 100 TL’sinin 84’ünü Gıda & İçecek, 9’unu Kişisel Bakım, 7’sini ise Ev Bakım Ürünleri için harcadı. Geçen yılla kıyaslandığında Genel Gıda Ürünleri, Atıştırmalıklar, Kişisel ve Ev Bakım Ürünlerinin harcamadaki payı arttı.
Öne Çıkan Kanallar: Ulusal ve Yerel Zincirler
2023 ilk yarısında Hızlı Tüketim harcamalarında öne çıkan kanallar, Ulusal ve Yerel Zincirler oldu. Yüksek enflasyon sebebiyle tüketiciler daha fazla promosyon, aktivite ve uygun fiyatlı ürün arayışında. Bu nedenle zincir marketlere daha fazla yönelim gözleniyor. Özellikle ulusal zincirlerin yeni hanelere erişim ve alışveriş sıklığı artışı ile harcama payı kazancı dikkat çekici. Bu kanalda bakliyat, toz şeker, süt ürünleri ve kağıt ürünlerinde Türkiye ortalamasının üzerinde harcama artışı öne çıkıyor. İndirim marketleri hane harcamalarında en yüksek paya sahip kanal olmayı sürdürse de bu kanalda bir miktar pay kaybı göze çarpıyor.
100 TL’nin 55 TL’si Markalı Ürünlere
Ortalama bir hane, her 100 TL’lik harcamasının yaklaşık 55 TL’sini markalı, 23 TL’sini açık, 22 TL’sini ise market markalı ürünlere ayırdı. Geçen yılın ilk 6 ayı ile kıyasladığımızda markalı ürünlerin payı arttı.
Zincir marketlere daha fazla yönelim ile birlikte FMCG harcamalarında markalı ürünler özellikle süt ürünleri ve atıştırmalık harcama artışı ile pay kazanırken market markalı ürünlerin payı düşüyor.
Pazarların daha az rekabet görmesi ve daha seyrek ziyaret edilmesi nedeniyle açık ürünlere yapılan harcamanın toplam harcamadaki payının azaldığı görülüyor.
Geçen yılla kıyaslandığında 2023’ün ilk yarısında markalı ürünlerin harcamadan aldığı pay neredeyse tüm kategorilerde artış göstermiş.
Market markalı ürünlerdeki fiyat artışlarının daha yüksek olması sebebiyle markalı ürün tercihi artıyor.
Vücut bakım, et ve içecek kategorileri dışında tüm ürün kategorilerinde markalı ürünlerin hane harcamalarından aldığı pay, geçen senenin aynı dönemine göre artış göstermiş. Özellikle süt ürünleri, kağıt ürünleri ve yumurta, zeytin gibi diğer gıda ürünlerinde markalı ürünlerin pay artışı daha yüksek.
“Sepet Sayısı Bir Önceki Seneye Göre Belirgin Bir Düşüş Gösterdi”
Ipsos, Türkiye CEO’su Sidar Gedik verilerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Ocak-Haziran’23, 6 aylık dönemde, Türkiye’deki hanelerin hızlı tüketim ürünleri harcamaları geçen yılın aynı dönemine kıyasla %77 artış gösterdi. Bu büyümenin kaynağı enflasyon nedeniyle alışveriş sepetlerinin değerinin artması oldu.
Haneler bu 6 aylık dönemde ortalama iki günde bir kez alışverişe gidip her alışverişte 138 TL harcama yaptı. Geçen sene ortalama bir alışveriş sepetine 73 TL öderken bu sene artık hem 3 haneli rakamlara alışmış oldu, hem de geçen sene 100 liraya mal olan alımlarını ancak 177 liralık harcamayla yerine koymaya çalıştı.
Geçen seneye kıyasla ortalama bir hane daha seyrek alışverişe gidip, her alışverişte sepetine daha fazla harcadı. Ortalama sepet değeri en yüksek seviyeye ulaşırken, yerel zincirlerde sepet değeri ortalamanın üzerinde arttı.
Ocak-Haziran’23 döneminde açık ürünlere yapılan harcama ve sepet sayısı bir önceki seneye göre belirgin bir düşüş gösterdi. Ortalama bir hane her 100 TL’lik harcamasının yaklaşık 55 TL’sini markalı, 23 TL’sini açık, 22 TL’sini ise market markalı ürünlere ayırdı.
Haneler, geçen sene olduğu gibi, bu 12 aylık dönemde de indirim marketlerinde, bağımsız süpermarketlerde ve ulusal zincirlerde diğer kanallara kıyasla daha çok harcama yaptı. Ortalama bir hane her 100 TL’lik harcamasının 34 TL’sini indirim marketlerinde, 22 TL’sini bağımsız süpermarketlerde, 14 TL’sini ulusal zincirlerde gerçekleştirdi.
Geçen sene ile kıyaslandığında, 6 aylık dönemde bağımsız süpermarketler ile yerel zincirler harcama payını arttırırken, özellikle ulusal zincirlerde pay kazanımı dikkat çekici. İndirim marketlerinde ise harcama artışı ortalamanın altında kaldı, sepet sayısı da düştü. İndirim marketlerindeki pay kaybında özellikle su ve gazlı içecek kategorileri etkili olurken zincir market büyümesinde ise yağlar ve genel gıda etkili oldu.
Ocak-Haziran’23 döneminde, toplam harcama büyümesinde genel gıda (bakliyat, makarna, salça, şeker), atıştırmalık ürünler (çerez, kuruyemiş, unlu mamül), kırmızı et ve peynir harcamalarında Türkiye ortalaması üzerinde artış görüldü. Bu artışlarda fiyat değil de tüketim kaynaklı artış gösteren tek kategori, atıştırmalık kategorisi oldu. Gıda&içecek harici yine kişisel bakım ve ev temizlik kategorileri harcaması ortalama üzeri arttı bunun da nedeni yine fiyat artışından geldi.”
